Tìm hiểu đôi chút về hệ điều hành “nhà trồng được” của Trung Quốc, định hướng sẽ soán ngôi Windows trong tương lai xa (09/04/2020)

Trung Quốc sở hữu khá nhiều các hệ điều hành cây nhà lá vườn nhưng ít có hệ điều hành nào tạo được tiếng vang và phổ biến trên toàn cầu. Nhưng giờ đây, một hệ điều hành mới dựa trên nhân Linux đang tham vọng sẽ cạnh tranh quyết liệt và tiến tới "đá" Windows khỏi đất nước tỷ dân.

UOS hay Unified Operating System đã đạt được cột mốc mới đầy ấn tượng sau khi phát hành phiên bản stable đầu tiên vào tháng 1. Theo công bố, hệ điều hành UOS có thể khởi động trong vòng 30 giây trên các máy tính chạy chip do Trung Quốc sản xuất.

Đây là một bước đi quan trọng của các công ty công nghệ Trung Quốc trong việc giảm sự phụ thuộc vào phần mềm và phần cứng do Mỹ sản xuất. Có thể lấy ví dụ liên quan đến Huawei và ZTE để thấy sự cạnh tranh và phụ thuộc khủng khiếp như thế nào. Kể từ khi Bộ thương mại Mỹ đưa Huawei vào danh sách đen và cấm các công ty Mỹ cung cấp dịch vụ và phần cứng cho hãng, Huawei đã liên tiếp gặp phải những sóng gió trên thị trường smartphone.

Liu Wenhan, tổng giám đốc Union tech cho rằng, Trung Quốc cần phải có một phần mềm mang tính nền tảng để tránh bị Mỹ triệt tiêu con đường phát triển. Hệ điều hành do Trung Quốc phát triển hiện chỉ chiếm chưa đầy 1% trên thị trường nhưng Liu hy vọng, thị phần sẽ sớm tăng lên 20-30% trong tương lai không xa.

Mặc dù chip máy tính do Trung Quốc sản xuất chưa đủ tinh vi giống như của các công ty Mỹ nhưng Union Tech cho biết, họ đang tích cực làm việc với các nhà sản xuất chip Trung Quốc như Loongson và Sunway để dần thay thế công nghệ của Mỹ trong các sản phẩm công nghệ phục vụ cho chính phủ Trung Quốc và các ngành công nghiệp trụ cột.

Theo tờ Financial Times, hồi tháng 12/2019, Trung Quốc đã ra lệnh cho tất cả các văn phòng chính phủ và các tổ chức công cộng dần thay thế các thiết bị và phần mềm và máy tính có nguồn gốc từ nước ngoài trong vòng 3 năm.

UOS sử dụng nhân của hệ điều hành Deepin. Đây cũng bản phân phối Linux thành công nhất của Trung Quốc. Union Tech là liên doanh giữa tập đoàn nhà nước và công ty Wuhan Deepin Technology. Đây cũng là công ty đã mua lại Deepin và sáng lập Deepin, Liu Wenhan hiện là tổng giám đốc của Union Tech.

Liu có kinh nghiệm xây dựng hệ điều hành trong rất nhiều năm. Kể từ khi ra mắt vào năm 2011. Deepin của Liu đã tích lũy được một lượng người dùng nhất định.

Deepin hấp dẫn người dùng đam mê Linux vì giao diện người dùng lấy cảm hứng từ nhiều hệ điều hành khác. Nó có dock, launchpad và trình duyệt file tương tự như macOS. Hệ điều hành này cũng có các thông báo và panel kiểu Android.

Thú vị hơn nó cũng có cả nút Start mang phong cách của Windows.

Deepin có cả một kho ứng dụng chính thức, ở đó người dùng có thể tìm thấy các chương trình Linux phổ biến. Tuy nhiên đây cũng là một tính năng gây tranh cãi lớn khi nhiều người dùng phát hiện, cửa hàng ứng dụng này đã âm thầm gửi một số thông tin người dùng tới CNZZ, một công ty phân tích của Trung Quốc được ví như Google Analytics. Phía Deepin sau đó giải thích rằng, họ không thu thập thông tin cá nhân và chỉ thu thập dữ liệu để cải thiện trải nghiệm người dùng.

Bản demo của UOS cho thấy nó có nhiều điểm khá giống với Deepin. Do đó nhà phát triển Union Tech kỳ vọng hệ điều hành mới này sẽ dễ tiếp cận người dùng hơn và giúp người dân Trung Quốc dần thoát ly được Windows.

Liu cho biết thêm, Union Tech đã bỏ lỡ một cơ hội quý giá để loại bỏ Windows khỏi thị trường Trung Quốc vào năm 2014. Khi đó hệ điều hành Windows XP chính thức nói lời tạm biết khi hết hạn hỗ trợ.

Tuy nhiên Liu cho biết, cơ hội chưa hết với Trung Quốc. Hiện tại hệ điều hành UOS cơ bản đã có sẵn cho tất cả người dùng. Liu khẳng định dù hệ điều hành này chưa đủ sức thay thế 100% nhưng nó có thể đáp ứng hầu hết nhu cầu cốt lõi của người dùng.